ABONE OL ► http://bit.ly/barisozcanyoutube
TÜM VİDEOLARIM ► https://youtube.com/barisozcan/videos
Bu video bazı izleyicileri rahatsız edecek ya da korkutacak görüntüler içerebilir. İhtiyatlı olunması tavsiye edilir.
Son bir kaç aydır ABD’nin farklı bölgelerinde palyaço kostümüyle dolaşan insanlar görülmeye başladı. Yollarda, parklarda ansızın beliren palyaçolar. Olayların sayısı o kadar artmış durumda ki sadece Ağustos ve Eylül döneminde saptanan 100’den fazla vakayla ilgili interaktif bir harita yapılmış. Gördüğünüz gibi sanki bulaşıcı bir hastalık gibi yayılan esrarengiz bir akım. Neden böyle bir fenomenin ortaya çıktığı tam olarak bilinmiyor. Bilinen şey hepimiz olmasa da bazılarımız palyaçolardan korkuyoruz. Hem de çok.
Eğer sizde de bu korku varsa yalnız değilsiniz. Her 10 kişiden birinde palyaço korkusu var. Gayriresmi adı Koulrofobi. İnsanlar üzerinde ciddi izler bırakabilen bir fobi türü bu. İleri derecedeki hastalar palyaço gördüklerinde titreme, hızlı nefes alıp verme, bağırma gibi tepkiler gösterebiliyor. Bu sebeple palyaçolardan nefret edenlerin buluştukları internet siteleri bile var.
İyi de palyaçoların amacı çocukları güldürmek değil midir? Hatta markalar çocukların ilgisini çekebilmek için maskotlarını bile palyaço olarak seçiyor. Peki neden bazılarımız onlardan bu kadar korkuyor?
Çünkü beynimizde bir çeşit otomatik yüz tanıma sistemi var. İnsan yüzü gördüğümüzde onu hızlıca analiz edip bizim için zararlı olup olmadığı, tehdit oluşturup oluşturmadığı konusunda bir karar veriyoruz. Oysa bir palyaçonun yüzü nasıldır? Abartılı. Bozulmuş. Parlak renkler. Zıt ve orantısız çizgiler. Kıpkırmızı bir dudak, kocaman top gibi bir burun. Bunları gören beynimiz hemen “doğal değil” alarmını çalmaya başlıyor.
Psikanalizin kurucusu Freud 1919 yılında “The Uncanny” adında bir makale yazdı. Herhangi bir şeyden hem korkmak, çekinmek hem de ona karşı merak ve ilgi duymak anlamına geliyor bu kelime. Normal gibi gözüken, bize tanıdık gelen şeylerin, yine de garip, ürkütücü, esrarengiz olduğunu hissetmek. Zombiler gibi. Ya da Marina Joyce gibi. Ya da insansı robotlar yani androidler gibi.
1970 yılında Japon robot bilimci Masahiro Mori tarafından belki de Freud’un çalışmalarından da etkilenerek “Uncanny Valley” yani “Tekinsiz Vadi” kavramı ortaya kondu. Robotların neredeyse gerçek bir insan gibi görünüp davrandığı zaman insanlar üzerinde tiksinti oluşturacağını söyleyen bir varsayım bu. “Vadi” derken olumlu insan tepkilerinin, robotların insana benzeme grafiğindeki çukur bölgeyi kastediyoruz.
Bu hipotez hala bilimsel araştırmaların bir konusu. Bulgulara göre insana çok benzeyen ama biraz bozulmuş şeyleri görünce içgüdüsel bir ürperme reaksiyonu gösteriyoruz. Bu korkunun bir başka sebebi de palyaçoların yüzlerindeki maskeye benzer makyaj. Karşımızdakinin gerçek duygularını okuyamadığımızda ister istemez kaygılanmaya başlıyoruz.
Benim kafamdaki “korkunç palyaço” tiplemesi ilk kez ne zaman oluştu biliyor musunuz? Stephen King’in bir romanını okuduğumda. “It” yani “O” adlı bu kitap daha sonra bir mini dizi haline de getirildi. Düşündükçe hala tüylerim ürperiyor. Aslında ta 1940’larda Batman çizgi romanlarında ortaya çıkan kötü karakter Joker’in öncülüğünde başlayan bu akım daha sonra tüm popüler kültür ürünlerinde, filmlerde, animasyonlarda kendine yer buldu.
Videonun tam metni, kaynaklar ve linkler web sitemde: http://barisozcan.com/palyacolardan-neden-korkariz
MÜZİKLER
Sea Of Doom – Doug Maxwell/Media Right Prod.
Bump in the Night – Supernatural Haunting – Kevin MacLeod http://incompetech.com/
Darkness is Coming – Kevin MacLeod http://incompetech.com/
~
OKU ► http://bit.ly/oku-serisi
İZLE ► http://bit.ly/izle-serisi
STT ► http://bit.ly/stt-serisi
VLOG ► http://bit.ly/barisozcan-VLOG
~
http://twitter.com/BarisOzcan
http://google.com/+BarisOzcan
http://facebook.com/BarisOzcan
http://instagram.com/BarisOzcan
http://www.snapchat.com/add/ozcanbaris
http://BarisOzcan.com/sikca-sorulan-sorular
